Το παιχνίδι, πηγή ζωής για μικρούς και μεγάλους

Το παιχνίδι σε καμία περίπτωση δεν είναι χαμένος χρόνος όπως ίσως κάποιοι πιστεύουν. Ασφαλώς είναι μέσο διασκέδασης και ψυχαγωγίας, παράλληλα όμως, είναι και μία διαδικασία εκμάθησης των κανόνων του παιχνιδιού και της ζωής γενικότερα.

Το παιχνίδι συμβάλλει στη συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού, στην καλλιέργεια των δεξιοτήτων του, στην απόκτηση της κριτικής και συγκριτικής σκέψης, στη τόνωση της αυτοπεποίθησής του και της ομαλής ομαδικής και κοινωνικής συμπεριφοράς του. Τα χαρακτηριστικά αυτά καταχτιόνται από τα πρώτα ηλικιακά στάδια της ζωής, την προσχολική δηλαδή περίοδο, γι’ αυτό αν πιστεύουμε ότι το παιδί επειδή είναι μικρό και δεν έχει καλή γνώση του περιβάλλοντός του αδυνατεί να κατανοήσει τα όσα συμβαίνουν γύρω του, πρέπει να ξέρουμε ότι κάνουμε ένα τραγικό λάθος. Το παιδί παρακολουθεί, ακούει, παίζει και καταγράφει στον προσωπικό του σκληρό δίσκο τα όσα διαδραματίζονται. Το παιχνίδι θα το χαρακτηρίζαμε ως ένα καλό εργαλείο ζωής δια μέσου του οποίου το παιδί αναπτύσσει την φαντασία και τη δημιουργικότητά του. Μαθαίνει να επιχειρηματολογεί, να λύνει προβλήματα, να βρίσκει διεξόδους, να συνυπολογίζει το στοιχείο της τύχης, να αναπτύσσει τον προφορικό λόγο, να γνωρίζει τις δυνατότητες του σώματος του, να εξελίσσει τις αισθήσεις του, να διαπλάθει αθόρυβα το σώμα  του και πάνω από όλα να νιώθει ελεύθερο.

Τα πολύ μικρά παιδιά αρέσκονται να παίζουν με συσκευές που χρησιμοποιούν οι μεγάλοι π.χ. το τηλέφωνο, το τηλεχειριστήριο, τα κουζινικά σκεύη κ.λπ. Τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας ασχολούνται περισσότερο με τις ανθρώπινες σχέσεις. Μιμούνται πολύ τη μητέρα που φροντίζει το μωρό ή τον πατέρα που οδηγεί και πηγαίνει βόλτα την οικογένεια. Τα μεγαλύτερα επιλέγουν παιχνίδια που ενσωματώνουν κανόνες ή εμπεριέχουν ρόλους από την κοινωνική και επαγγελματική ζωή των μεγάλων. Τόσο τα ατομικά παιχνίδια όσο και τα ομαδικά έχουν όλα το δικό τους ενδιαφέρον και τη δική τους πολυπλοκότητα και επιδεξιότητα. Οι γονείς οφείλουν να συμμετέχουν στα παιχνίδια, ειδικά στα πρώτα στάδια, χωρίς βέβαια να μονοπωλούν την προσοχή των παιδιών. Αναγκαία και καθοριστική η συνύπαρξη με συνομήλικους και γιατί όχι ακόμα και η αντιπαράθεση μαζί τους. Αυτό που χρειάζεται από εσάς είναι ενίσχυση και όχι υπερπροστασία. Στη συνέχεια θα σας προτείνω κάποιες βασικές θέσεις που πρέπει να έχετε υπόψη σας για τη διαδικασία των παιχνιδιών.

Κατ’ αρχήν αφιερώστε από τον προσωπικό σας χρόνο για παιχνίδι με το μικρό σας. Αφήστε κοντά σας το παιδί να παίξει όταν εκείνο φοβάται να μείνει μόνο του στο δωμάτιο του. Μάθετέ το να περιμένει την κατάλληλη ώρα για το παιχνίδι και για σας, έτσι θα περιορίσει την απαιτητικότητά του και θα καλλιεργήσει το στοιχείο της υπομονής. Δημιουργήστε τον κατάλληλο χώρο με διάφορα παιγνιώδη υλικά χωρίς βέβαια να ξεπερνάτε το μέτρο. Τα ακριβά παιχνίδια δεν σημαίνει ότι πάντοτε είναι η καλύτερη λύση για την αγορά τους. Ενθαρρύνετέ το να παίξει μόνο του. Δείξτε του εμπιστοσύνη. Επιλέξτε ακίνδυνα παιχνίδια.

Η ασχολία με το παιδί σας θα σας επιτρέψει να ξανανιώστε και να γυρίσετε το χρόνο πίσω απομακρύνοντας έστω και για λίγο τα καθημερινά σας προβλήματα.